Page 17 - Biologia na czasie 3 - podręcznik, zakres podstawowy

1.3. Ekspresja genów

Zwróć • przebieg transkrypcji i modyfikacje potranskrypcyjne,
uwagę na: • mechanizm translacji oraz znaczenie modyfikacji potranslacyjnych,
• istotę regulacji ekspresji genów.

Chociaż wszystkie komórki jednego orga­ Etapy ekspresji genów
nizmu zawierają tę samą informację gene­ Ekspresja genów kodujących białka, nazy­
tyczną, to jednak różnią się budową i funk­ wana biosyntezą białek, przebiega w dwóch
cjami. Jest tak dlatego, że w poszczególnych etapach. Są to:
rodzajach komórek są aktywne różne geny. transkrypcja, czyli przepisanie informacji
Jak dochodzi do odczytywania informacji z DNA na mRNA. W jej wyniku powstaje
genetycznej, czyli ekspresji genów? cząsteczka mRNA o sekwencji komple­
mentarnej do sekwencji DNA;
Czym jest ekspresja genów? translacja, czyli przetłumaczenie języka
Ekspresja genów to proces odczytywania nukleotydów na język aminokwasów. W jej
informacji genetycznej i syntezy na jej pod­ wyniku na podstawie informacji zawartej
stawie odpowiednich cząsteczek białka lub w mRNA jest syntetyzowane odpowiednie
RNA. białko.

W których miejscach w komórce zachodzi biosynteza białek?

U organizmów eukariotycznych transkrypcja, czyli pierwszy etap biosyntezy białek,
zachodzi w jądrze komórkowym. Drugi etap – translacja – zachodzi w cytozolu,
do którego są transportowane cząsteczki mRNA po transkrypcji.

białko
DNA
RNA 1 Transkrypcja – cząsteczki DNA znajdują
się w jądrze komórkowym. Zawarta w nich
informacja dotycząca budowy białka zostaje
1 2
przepisana na mniejsze nośniki informacji –
cząsteczki mRNA.
2 Translacja – cząsteczki mRNA są wykorzysty-
wane w cytozolu do syntezy długich łańcuchów
aminokwasów tworzących białka. Kolejność
JĄDRO CYTOZOL aminokwasów w białku jest wyznaczana przez
KOMÓRKOWE kolejność nukleotydów tworzących mRNA.

Lokalizacja etapów biosyntezy białek w komórce.

17